Kuantum Bilgisayarlar - Geleceğin işlemcileri

Uzun bir süre yazı yazamadım. Bu demek değil ki bıraktım, hayır. Bir sürü araştırma ile geri döndüm. Önce hangisinden başlasam bilemiyorum. Her bir konu benim için eşsiz. O zaman yazımızı çok uzatmadan bilimsel yapılan yeniliklerden ilkine bir göz atalım.

Burada bahsedeceğim konu kuantum bilgisayarlarda açılan yeni bir dönem. Peki ne yapıldı da bu kadar önemli oldu?

Bildiğiniz gibi kuantum bilgisayarlar kübitlerle işlem yapıyor. Yani sadece 0'ları ve 1'leri değil, bu ikisi arasında bulunan değerleri de kullanıyor. Kübitlerin başlıca özelliği de birden fazla işlemi eş zamanlı yapabiliyor oluşlarıdır zaten. Ve bu özellik onlara o kadar büyük bir güç veriyor ki bir süper bilgisayar ile kıyaslandıklarında dahi aşırı hızlı ve büyük bir hesaplama kapasitesine sahip oldukları için; örneğin, maddelerin atomlar seviyesindeki davranışlarını izleyip, taklit ederek malzeme teknolojisinin gelişmesine yön verip, yeni yeni materyallerin keşfine imkan sağlayabilirler. Ya da büyük verinin analizini yaparak; örneğin, tıp alanında biriktirilen tüm o verilerden anlamlı sonuçlar çıkararak henüz çaresini bulamadığımız hastalıklar için bile yeni tedavi yöntemleri geliştirmemize yardımcı olabilirler. Böyle bir ihtimalde var. Düşünün teknoloji aslında çok güzel bir oluşum. 

Hatta ve hatta kuantum bilgisayarların hayata geçirilmesi ile birlikte yapay zeka alanında çok büyük bir gelişim yaşamamız da mümkün. Şuna hiç şüphe yok ki kuantum bilgisayarlar hayatımızın birçok alanına yansıyan önemli buluşlar yapılmasını sağlayacak ve insanlığın bir adım daha ileri gitmesine yardımcı olacak. 

Geleneksel bilgisayarlarda modellenmesi çok zor olduğu için moleküllerin davranışlarını izleyebilme konusunda da oldukça geriden geliyoruz. Eğer bunu başarabilirsek, elektronikten tıbba kadar birçok alanda kullanılabilecek yeni moleküller tasarlayıp; örneğin, daha etkili ilaçlar, daha uzun ömürlü piller ve mevcut sınırlarını zorlayabilen güneş panelleri üretebiliriz. 

Yıllardır bu teknoloji üzerinde çok çalıştığı için bu konuda benzersiz bir deneyime sahip IBM, ürettiği bilgisayarların kübit sayılarını aşamalı olarak arttırarak "kuantum üstünlük" denilen eşiğe yaklaşmayı başardı. Yani artık gerçekten çalışabilen kuantum sistemlerle karşı karşıyayız. Yedi kübitlik sistemleri ile üç atomdan oluşan ufak bir molekülü modellemeyi başaran IBM araştırmacıları, daha girift ve büyük moleküllerin modellenebilmesi için daha fazla kübit ile işlem yapılması gerektiğini söylüyorlar. Sanıyorum ki bu da en kısa zamanda gerçekleşebilir. Çünkü IBM kuantum laboratuvarında çalışan uzmanlar bu günlerde 50 kübitlik bir bilgisayarı hayata geçirebilmek için uğraşıyor. Yani bu demek oluyor ki, artık klasik bilgisayarların sınırlarını zorlayan problemlerin çözümüne odaklanabilecek bir kuantum sisteminin yakın bir zamanda hayatımıza girebilecek olması. Ancak daha hala çözülmesi gereken bir çok sorun bulunmakta. Bu kadar önemli işler hemen olmuyor maalesef. 

Şimdilik bu 50 kübitlik "hayal makinesinin" çalışır duruma gelebilmesi için biraz daha beklememiz gerekecek. Ama yine de kesin bir şey var; artık kübit sayılarının arttırılabildiği kuantum bilgisayarlar çağına girmiş bulunuyoruz. Hatta hem IBM hem de Google önümüzdeki bir kaç yıl içerisinde kullanıma hazır ilk kuantum bilgisayarları bulut üzerinden erişime hazır edip, uzaktan erişim haklarını satabileceklerini duyurdular. Bize de bu güzel gelişmeyi ve sonuçlarını beklemek kaldı. Şahsen ben merak içinde bekliyorum.