Uzay yolu #SpaceX

Elon Musk'ın hayatı ile ilgili derlediğim yazıyı okumuşsanız biliyorsunuzdur. SpaceX için kısaca tekrar değinmek gerekirse, Musk, Paypal şirketini Ebay'e satmıştı ve bu satıştan kazandığı parayı uzay seyahatleri üzerine kurduğu hayaller için harcamak istiyordu. Tabi önce bir takın ufak deneyler yapacak, uzaya ilk önce fare gönderecekti. Ancak Rusya'dan satın alınacak roketin fiyatı ile ilgili bir uzlaşmaya varamadılar. İşte o anda 8 milyon dolar vererek bir roket almak yerine 100 milyon dolar harcayarak SpaceX şirketini kurdu. Tabi bu süreçte sayısız zahmet ve eleştiri ile karşı karşıya kaldı ama bunlar onun pes etmesine sebep olmadı. İyi ki de olmadı çünkü şuan şirketin geldiği nokta dünya için adeta yeni bir çağ kapısını araladı, uzay yolu...

Peki SpaceX'in çıkış nedeni neydi, bu adam ne hayal etti? İşte en sevdiğim kısmı da burası, bu şirket uzay yolculuklarını on kat güvenli kılmak ve maliyetini ise on kat azaltmak düşüncesi ile işliyor. Belki bir gün bize kısmet olmaz ama çok yakın bir gelecekte bu yolculukları yapıyor oluruz. 

Buraya kadar şirketi ve Musk'ı kısaca anlattık. Bunların yanında birde SpaceX'in ünlü Falcon roketlerine de değinmek istiyorum. 

Yaşamı Mars'a taşımayı hayal eden ve planlayan Elon Musk, NASA'nın bünyesinde bir yatırımla bunu yapma yoluna gitse bile bu işin çok maliyetli olacağının sonucuna varıyor. Bu nedenle roket teknolojilerinde yeni bir devrim çağı açılması gerektiğini düşünüyor. Deneyleri için Ruslarla da anlaşamayınca, geri dönüşümlü roketler yapma yoluna giriyor. Tabi bir roketin yapım aşamaları, satışından daha az maliyetli olduğu için de ilk roketi yani Falcon 1' i yapıyor. Falcon 1, Falcon 9'a oranla daha küçük ve bir kaç yüz kilo ağırlıklı görevleri tamamlayabilen bir deneme tahtası işlevinde olmuştur. Küçük olması ile ilgili ise Elon Musk; "Çok büyük bir roketle başlasak başarısız olmamız durumunda tüm bütçeyi yerle bir ederdik." demiştir.

Üç başarısız denemeden sonra Falcon 1 dördüncü denemesinde (2008 sonlarına doğru), yörüngeye ulaşmayı başararak bunu gerçekleştiren ilk özel sermayeli, sıvı yakıtlı roket olma özelliğini kazanıyor. 2009 Temmuz'da beşinci fırlatılışında başarılı olan ilk ve tek ticari görev yükünü yörüngeye çıkaran Falcon 1 için başka bir fırlatma girişimi yapılmamıştır. Şuan bunun yerine daha büyük fırlatma araçları olan Falcon 9 ve diğer projelerle ilgili çalışmalar yapmıştır ve yapmaya da devam etmektedir. Falcon 9'da ilk olarak 2010'da fırlatılmış akabinde de 3 yılda toplam 5 fırlatış yapılmış bu rokette kullanım dışı bırakılmıştır.

Günümüze biraz daha yaklaşırsak eğer, SpaceX, roketi fırlatma sahasına getirecek olan bir takım yörüngesel tekrar kullanılabilirlik bir fırlatma sistemi geliştirdi. Bir çoğunuz o meşhur sahneyi hatırlarsınız. Roketin fırlatılışını ve geri dönüp sahaya inişini... İnanılmaz bir olaydı. İzleyince ,adamlar neler yapmış, diyor insan. Tabi bunu yapmalarında ki sebep de roket fırlatma maliyetlerinin %75-90 arasında bir azalma göstereceğidir. Belirtmeden geçemeyeceğim, Falcon 9'da aynı Falcon 1 gibi 4 kez başarısız olmuştur. Başarı hemen gelen bir olgu değil maalesef.

Yandaki resimde de göreceğiniz gibi, Falcon 9 roketinin ilk aşaması bu şekilde başlamış ve okyanusta kurulmuş olan yüzen platforma inişini başarı ile tamamlamıştır. Bu görsel olayı aşama aşama belirtmektedir. Nasıl olduğunu azda çok görmeniz için koyuyorum. Yazımın aşağısına da bu olayı izlemeniz için bir video bırakacağım.

Yazımı sonlandırmadan önce biraz bu olayın önemini vurgulamak istiyorum. Öncelikle bu denemeler ve başarılar sayesinde uzaya nakliye artık daha da uygun hale geldi. Yakın gelecekte daha da uygun olacak. Çünkü önceleri uzaya bir roketle malzemeleri gönderir, yol üzerinde de o roketin ilk aşama kısmı, motorları okyanusa düşerdi ve kullanılamazdı. Bu yüzden de maliyet kaybı çok olurdu. SpaceX ise roketin dünyaya tek parça olarak gelmesini sağlıyor ve böylelikle malzemeden tasarruf ediyor. Uzay istasyonuna sevkiyatını yapmış bir SpaceX roketi okyanusta en yakın platforma iniş yaparak yakıttan da tasarruf ediyor. Yani yeniden kullanılabilir roketler sayesinde uzay fırlatma maliyetleri %90 kadar düşecek ve tekrar roket inşa edilmeyeceği için uzaya gitme hızımız kat kat artacaktır. Çünkü bir roket 10 ile 20 kez fırlatılabiliyor. 

Gelecek artık bir adım daha yakın!